Verfijn
Corneliuskerk Noordwelle
Dorpsring, 4326 AB Noordwelle.
Verhuurinformatie
Wilt u de Corneliuskerk huren voor een bruiloft of andere activiteit?
Neem contact op met John Braber via de link:
Geschiedenis
De toren is omstreeks 1450 gebouwd. De laatgotische kerk met koor dateert uit de 14e eeuw. In 1575, tijdens het beleg van Zierikzee (80-jarige oorlog 1568-1648) staken de Staatse troepen op twee plaatsen de dijken door. Hierdoor kwam Schouwen grotendeels onder water te staan. De Spanjaarden trokken hierop naar de dorpen, dat waren de hoogste punten. Noordwelle werd bezet en enigszins versterkt.
Op 14 januari 1576 zonden de Staatsen, 23 vaartuigen met bootsgezellen en krijgsvolk uit Zierikzee naar het dorp Noordwelle en met verlies van 11 mensenlevens overmeesterden ze het dorp. De Spanjaarden, die in de kerk waren gevlucht, weigerden zich over te geven. Het bootsvolk stak daarop de kerk in brand, waarop de Spanjaarden in de toren vluchtten. Die werd vervolgens ook in brand gestoken. Toen het te laat was om zich over te geven, sprongen 22 Spanjaarden naar beneden. Niemand overleefde. Onder het Spaanse krijgsvolk bevonden zich ook enkele vrouwen, één van hen wierp haar vijf weken oude baby van de toren. Het kind werd levend opgevangen, maar de moeder zelf overleefde de sprong niet. De overigen verbrandden.
In 1754 werden kerk en toren herbouwd en in die tijd was er school 'onder het seviot' van de kerk. Seviot of Sevenjot. In het Zeeuws woordenboek staat geschreven, dat dit alleen een op Schouwen-Duiveland gebruikt woord is en dat het dan gaat over 'zitplaatsen in de kerk onder de orgelgalerij'. In Noordwelle betrof het een oplopende rij zitplaatsen tegenover de preekstoel.
In het jaar 1892 werd aan de zijkant van het kerkkoor een schoollokaal aangebouwd.
Het orgel in de Corneliuskerk is in 1868 gebouwd door Flaes en Brünjes. Het heeft twee klavieren en een aanhangend pedaal. Vóór de restauratie bevond het orgel zich boven de uit 1754 daterende kansel. Tijdens de restauratie werd het orgel verhuisd naar de andere kant van de kerk, waar voorheen het 'seviot' was. Tijdens de restauratie vond men onder de vloer van de schoolaanbouw een oude grafsteen - dacht men. Later bleek dat het hier niet gaat om een grafsteen maar om een gedenksteen, waarop staat:
Pieter van Tuyll van Serooskerke trouwde Jonckvrouw Cornelia van Haemsteede anno 1464
De manier waarop de steen is bewerkt, doet vermoeden dat hij ongeveer een eeuw na de datering is gemaakt als een soort gedachtenis. Van de bruid zijn er vier wapens aangegeven en van de bruidegom eveneens. Midden op de steen is het nieuwe wapen van het pasgehuwde paar aangebracht.
Pas na de watersnoodramp van 1953 is er een nieuwe school gebouwd aan de Smidsweg. Daarna is men begonnen met de restauratie van de kerk, het koor en de toren, waarbij het koor weer in de oude staat werd hersteld. De overdracht van de gerestaureerde kerk vond plaats op 25 juni 1966.
